عمارت ذوالفقاري (كلاه فرنگي)
عمارت ذوالفقاري در بخشي از بافت تاريخي شهر زنجان، در محله قديمي «دالان آلتي» قرار دارد. معماري بنا ملهم از معماري غرب و آميزهاي از سنتهاي هنري و تزييني ايران در دهههاي پاياني سدة چهاردهم هـ .ق است. اين عمارت توسط حسين قليخان نظام العداله از سرداران جنگ هرات و از متمكنين و متنفذين ولايت خمسه ساخته شد. عمارت ذوالفقاري يا كلاه فرنگي به لحاظ معماري برونگرا و تزيينات آن در نماي داخلي شامل قاببنديهاي گچبري شده، طرحهاي لمبهكاري چوبي زيبا و متنوع سقف با نقشهاي هندسي يا تلفيقي از نقوش هندسي و گياهي است. سطوح خارجي بنا به صورت يكپارچه مزين به انواع آجرچيني (آجرتراش ساده، نقش داور و آجر مهري) دوره قاجار است. عمارت ذوالفقاري قابل مقايسه با عمارت قوامالسلطنه (موزه آبگينه و سفالينههاي ايران) است.
خانه توفيقي
خانه توفيقي در شهر زنجان و در محلهاي كه در گذشته به «خرابه رجي» معروف بود، قرار دارد. اين بناي مسكوني متعلق به علي اكبرخان توفيقي، نخستين شهردار شهر زنجان در اوايل دوره پهلوي اول بود و از نظر شكل معماري و شيوه تزييني مطابق با شيوه رايج اواخر قاجار و اوايل دوره پهلوي ساخته شده است. خانه توفيقي اكنون به عنوان موزه شهدا زنجان مورد استفاده قرار دارد.
خانه شيخ الاسلامي
اين بنا در مجموعه حريم بازار زنجان، در خيابان ضيايي و در ضلع غربي كوچه شيخ الاسلام قرار دارد. اين بنا در سال 1136 ش به دستور مرحوم «شيخ الاسلام» يكي از علماي بزرگ زنجان، جهت سكونت ساخته شد. خانة شيخ الاسلام به سبك خانههاي قديمي زنجان و با مصالح سنگ، آجر و ملاط در يك طبقه ساخته شده است. ورودي آن در ضلع غربي و اتاقها در دور تا دور حياطي مشجر قرار دارند. تالار اصلي در ضلع شمالي بنا با تزيينات گچبري و سقف لمبهكوبي شده خودنمايي ميكند. در ضلع جنوبي حياط، تالار آينه قرار دارد كه متأسفانه در حال حاضر به عنوان انباري از آن استفاده ميشود. اين تالار نيز داراي گچبري بسيار زيبا با نقوش گياهي و حيواني و مقرنس است. ين بنا در حال حاضر مسكوني است
خانه خديوي
اين خانه در در محله دالان آلتي بافت قديمي شهر زنجان، در ضلع جنوبي خيابان فعلي هفت تير قرار دارد. با توجه به سبك و نوع معماري آن، اين بنا به اوايل دوره پهلوي تعلق دارد. خانه خديوي از جمله بناهايي است كه متأثر از الگوهاي رايج غرب و ملهم از شيوههاي محلي اين منطقه در دهههاي پاياني قرن چهاردهم هـ .ق شكل گرفته است. اين بنا به صورت دو اشكوبه ساخته شده است. از جمله تزيينات اين بنا به آجركاريها، گچبريهاي زيباي ستونها، لمبهكاري با نقوش متنوع، ايواني با شش ستون چوبي و پوشش گچي و نردههاي تزييني آن اشاره كرد. اين بنا در حال حاضر مسكوني و تحت مالكيت وراث خديوي است.
مسجد تاريخي قلاير: در 52 كيلومتري جنوب زنجان متشكل از يك مسجد و خانقاه كه محراب مسجد تمماص از سنگ سفيد ساخته شده است.
مسجد جامع قروه: در روستاي فروهدر 16 كيلومتري شرق ابهر ، مربوط به قرن پنجم ، با چهارطاقي و گنبدي بر روي آن و نقاشي هايي كه بر روي گچ كشيده شده است.