رباط شرف

كاروانسرا رباط شرف امروزه در فاصله 60 كيلومتري جنوب غرب سرخس قرار دارد و در گذشته يكي از مهمترين منزلگاههاي راه قديم مرو باستان به نيشابور در جاده ابريشم بوده است . جغرافيا نويسان دوران اسلامي از اين بنا به نام (آبگينه) به عنوان منزلي بين سرخس و مزدوران ياد نموده اند. اين مكان در زمره كاخ رباطها بوده كه با نقشه اي مستطيل شكل به طول 109 متر و عرض 63 متر در برگيرنده دو حياط وسيع با فضاهاي متعدد و كامل مي باشد . كاروانسراي مزبور در معماري ايران جايگاه ويژه اي دارد از جمله رعايت دقيق و همه جانبه تناسبات و اصول معماري اصيل ايراني ، بكارگيري طرح هاي آجرچيني متنوع و بديع در نماي ايوانها ، طاقها ، گنبدها و ... اين بنا را در رديف ارزشمندترين رباطهاي دوره سلجوقي قرار داده است . وجود چندين كتيبه در آن مويد بنيان اين بنا در اوايل سده ششم هجري و سال 508 هـ. ق است . به احتمال فراوان باني رباط شرف ، شرف الدين علي قمي ملقب به وجيه الملك بوده است.