سلام به همه ي دوستاي خودم و بازديد كنندگان محترم ايران رويايي اگه مطلبي هست كه دوست دارين با اسم خودتون داخل وبلاگ بزارين خيلي خوشحال ميشم   ...ادرس وب يا ايملتونو بزارين  تا با هم همكاري كنيم. يا اگر دوست داشتين نويسنده ثابت وبلاگ بشين                                                     دست در دست هم ميهن خود را كنيم اباد

پيش از اسلام آيين ها و مذاهب مختلفي در لرستان رايج بود . اولين نشانه هاي آليز زروان كه گفته مي شود دين زرتشت از آن نشأت گرفته در لرستان ديده مي شود . بعدها آيين مهر پرستي در كنار دين زرتشتي در لرستان پديد آمد . همچنين پرستش بانو آناهيتا الهه آبها نيز در لرستان شايع بود . پس از ورود اسلام ، مردم لرستان نيز همچون ساير اقوام ايران به اين دين آسماني گرايش پيدا كردند . از قرن هشتم هجري به بعد بتدريج مردم لرستان آيين تشيع را پذيرفتند و هم اكنون لرستان يكي از مناطق مهم شيعه نشين ايران به شمار مي آيد .

بررسي هاي زبان شناسي و فرهنگي نشان دهنده پيوستگي قومي لرها با ديگر اقوام ايراني به ويژه شعبه پارسي است . بين هزاره سوم و اول پيش از ميلاد به هنگام مهاجرت اقوام آريايي شعبه اي از اين اقوام موسوم به كاسيها به لرستان آمدند و با بوميان منطقه در آميخته و بدين ترتيب نژاد تازه اي پديد آمد كه بعدها به لر شهرت يافتند .

ازنا : ازنا در شمال شرقي استان لرستان قرار دارد. به روايتي حدود 600 سال قبل ارامنه به اين محل مهاجرت نموده و بناي شهر ازنا را نهاده كه بعدها مسلمانها نيز به آنها پيوستند . وجهه تسميه اين شهر به سبب جابجايي و احداث مجدد شهر بوده كه به دليلي مكان قبلي غير قابل سكونت شده است . ازنا به معني از نو ايجاد شده است . علت توسعه شهر ازنا احداث تاسيسات شركت نفت در سال 1312 هجري و خط آهن در سال 1316 هجري مي باشد . بنابراين خطوط راه آهن نقش موثري در توسعه و پيشرفت ازنا داشته است .

اليگودرز : اليگودرز در شرق استان لرستان و از نقاط مرتفع وكوهستاني استان محسوب مي شود . وجهه تسميه اليگودرز به روشني مشخص نيست لكن احتمال دارد از اسم طايفه اي ( الگودرز يا گودرزي ) كه اكنون در محل فعلي شهر مستقر مي باشند ، گرفته شده باشد . اين منطقه به گواه مطالعات باستان شناسي آثار هزاره هاي پنجم و چهارم پ.م مشاهده شده و نيز در هزاره هاي سوم ، دوم و اول پ . م داراي اهميت ويژه اي بوده است . شهر فعلي داراي بافتي جديد مي باشد .

بروجرد : شواهد و اشارات تاريخي حاكي است كه بروجرد از شهرهاي قبل از اسلام بوده و دلايل زبانشناسي نيز واژه بروجرد را با تركيب دو جزء "برو" "گرد" موجوديت اين شهر را به پيش از اسلام مي رساند زيرا كه گرد در زبانهاي قديمي ايران به معناي شهر مي باشد . شهر در آغاز دوره قاجار وسعت گرفت شهر فعلي بروجرد داراي بافت قديمي بسيار زيبايي است و ساختمانهاي قديمي و خانه هاي مسكوني آن از تزيينات جالب چون در و پنجره ارسي هاي بديعي برخوردار است .

پلدختر : اين شهرستان در جنوب استان لرستان قرار دارد. وجهه تسميه اين شهر به خاطر وجود پلي از دوره تاريخي ساساني بر روي رودخانه كشكان است كه به پل دختر معروف بوده و اين نام به شهر مذكور نيز اطلاق گرديده است . بنا بر مطالعات انجام گرفته آثار متعلق به هزاره هاي چهارم و پنجم پ. م تا عصر حاضر گزارش شده است . اوج پيشرفت فرهنگي و تمدني اين منطقه مربوط به دوره ايلام نو - هخامنشي و دوره پارت است .

خرم آباد : خرم آباد مركز لرستان باستاني در دره اي باصفا و بر ساحل رودخانه خرم آباد قرار دارد . به زعم بسياري از محققان زماني شهر مهم ايلامي خايدالو (هيدالو) برجاي آن قرار داشته است . ظاهراً شهر قديمي شاپورخواست (سابرخواست) در دوره ساساني و قرون نخستين هجري داراي مسجد جامع و بازارها و ساختمانهاي بسياري بوده و بافاصله كمي در ساحل چپ رودخانه جاي داده شده ، بوده است . هنوز بقايايي از ديوارهاي بزرگ و پهن كه از سنگ و ملاط به سبك دوره ساساني است از محاذي شهر كنوني تا روستاي تير بازار ديده مي شود .

دورود : دورود در قسمت شمال شرقي استان لرستان قرار دارد . در خصوص وجهه تسميه اين شهر چند نظريه وجود دارد . قبلاً اين شهر بين النهرين ناميده مي شد كه به جهت قرار گرفتن بين دو رود مي باشد . نام اصلي و اوليه دو رود بنگله بوده سپس به بحرين تبديل شده است . از زمان تأسيس ايستگاه راه آهن در اين محل نام دورود را كه فارسي بحرين است ، براي آن انتخاب نمودند .

نورآباد دلفان : اين شهرستان در شمال استان لرستان قرار دارد . در خصوص وجهه تسميه منطقه به دلفان به جهت وجود طايفه دلفان در اين منطقه مي باشد . آثار مربوط به دوره نوسنگي در اين منطقه يافت مي شود. منطقه دلفان به واسطه اشياي مفرغي داراي اهميت خاصي است . شايان ذكر است در اين شهرستان فرقه اي به نام اهل حق وجود دارد كه از فرقه هاي قديمي است و داراي عقايد باستاني و اسلامي مي باشند .

الشتر ( سلسله ) : از شهرهاي كهن و باستاني استان لرستان الشتر است . اين شهرستان در قسمت شمالي استان لرستان قرار دارد و از آب و هوا و اراضي حاصلخيزي برخوردار است و به علت قرار گرفتن بر سر راه باستاني اهميت ويژه اي داشته است . در اغلب كتابهاي تاريخي و جغرافيايي بعد از اسلام نام آن به صورتهاي ليشتر ، لاشتر ، الاشتر و اشتر ضبط شده است.

كوهدشت : كوهدشت در قسمت غربي استان لرستان و در ميان دشت پهناور و حاصلخيز كوهدشت و در بين كوههاي چنگري ، سرخ دم ، گردله ، سرسورن و كژنه محصور شده است . لفظ كوهدشت در بعضي كتب "كورشت" و يا "كودشت" آمده است . نقاشي هاي صخرهاي هوميان 1 و 2 مربوط به 40000 سال پيش و نقوش صخره اي ميرملاس و دوشه متعلق به دوران ما قبل تاريخ دليل براين ادعا است . 

در هزاره سوم و چهارم پيش از ميلاد بعضي از اقوام مهاجر با تصرف سرزمين بين النهرين (ميان دو رود) در كوه هاي زاگرس اسكان يافتند . نام اين اقوام به استناد كتيبه هاي بابلي ، آشوري ، ايلامي و در آثار بر جاي مانده از سارگن- پادشاه مقتدر آكد (2030 – 2048 ق . م) – "لولوبي" ،"مانايي"، "كاسي" ، "گوتي" ، " نايدي" ،" آمادا " و"پارسوا" ذكر شده است . تاريخ نگاران ، در آريايي بودن لولوبي ها و مانايي ها ترديد دارند ؛ اما شواهد تاريخي حاكي از آن است كه كاسي ها در سال 1600 قبل از ميلاد در لرستان كنوني مي زيسته اند و محدوده حكومتي آن ها از شمال و خاور لرستان تا اطراف همدان توسعه داشته است . اين قوم ، در هزاره دوم پيش از ميلاد به قصد تصرف بابل دراين شهر نفوذ كردند و بعد از شكست اول از حمورابي (حاكم بابل) ، بالاخره توانستند در بابل مستقر شده و دومين سلسله شاهان آن جا را تأسيس كنند . با انقراض اين سلسله نوپا (در هزاره دوم پيش از ميلاد) توسط دولت مقتدر عيلام ، كاسي ها به سمت زاگرس عقب نشيني كردند و خراج گزار ايلام شدند . تا قبل از تسلط اسكندر مقدوني بر اين ناحيه ، اين قوم مانند سدي در برابر توسعه طلبي آشوري ها ، در مناطق خاوري مقاومت مي كردند . بعد از مدتي ، قدرت اين قوم كوه نشين به حدي رسيد كه شاهان سلسله هخامنشي هنگامي كه از مسير فارس به شوش يا از مسير بابل به اكباتان مي گذشتند ، هديه هايي براي ايلات كوهستاني بين راه مي فرستادند تا مسير عبور آن ها را امن نگاه دارند . در دوره ساسانيان ،‌ پشتكوه و پيشكوه را خاندان معروف هرمزان اداره مي كردند . هرمزان ، آخرين فرمانرواي اين خاندان بود كه با سپاهيان مسلمان در سال 16 هـ . ق به اسارت درآمد . مسلمانان پس از فتح " حلوان " ، نواحي شمالي لرستان را گرفتند و چند سال بعد در سال 21 هـ . ق، توانستند نهاوند و قسمت جنوبي لرستان را نيز ضميمه محدوده حكومت خود كنند . سال بعد هنگامي كه عمر مناطق تصرف شده را بين لشگريان كوفه و بصره تقسيم مي كرد ، لرستان ضميمه كوفه شده و از آن پس جزو ايالت جبال (عراق عجم) به حساب مي آمد و تا ميانه سده چهارم هجري قمري ، حكم ران اين منطقه از بغداد يا كوفه تعيين مي شد . در همين قرن ، حسنويه كرد اين منطقه را به تصرف خود درآورد و خاندان او تا سال 500 هـ . ق بر لرستان تسلط داشتند . همزمان با استيلاي قوم مغول بر ايران ، لرستان به دو قسمت لر بزرگ و لر كوچك تقسيم شد . هر يك از اين دو قسمت از پيش از استيلاي مغول تا مدت زماني پس از انقراض ايلخانان ، امراي نيمه مستقل داشتند . اتابكان لر بزرگ از كردان شام بودند كه در اواسط قرن ششم هجري از راه آذربايجان رهسپار ايران شدند و در محدوده اشتران كوه و جلگه هاي شمالي آن سكونت كردند . آن ها تا نيمه اول قرن نهم هجري (500 – 827 هـ . ق) حكومت كردند و ايذج (مال امير) را- كه خرابه هاي زيادي از آن باقي مانده- پايتخت خود قرار دادند . سلسله اتابكان با كشته شدن غياث الدين كاووس (آخرين اتابك) به دست سلطان ابراهيم منقرض شد . اما اتابكان لركوچك (580 – 1006 هـ. ق) با اين كه چندين امير معتبر داشتند و حكومتشان نيز طولاني تر بود ، هيچ وقت اهميت و اعتبار لر بزرگ را پيدا نكردند . آن ها موقعيتشان را تا زمان صفويه حفظ كردند و حتي قلمرو حكومت خود را تا باختر كوه هاي پشتكوه توسعه دادند . در سال 1006 ه . ق با كشته شدن شاهوري - آخرين فرد اين سلسله - به فرمان شاه عباس اول ، اين سلسله نيز برافتاد و حكومت لرستان به حسين نامي محول شد . خاندان اين والي تا اوايل روي كار آمدن سلسله قاجار ، بر لرستان حكومت كردند و حكومت پشتكوه را نيز زماني حكام بروجرد و زماني حكام شوشتر به عهده داشتند .