آتشكده آتشكوه: بناي اين آتشكده در هشت كيلومتري جنوب شرقي نيم ور، بر سر راه قديمي نيم ور به رباط ترك و اصفهان قرار دارد. اين بنا در دامنه يك رشته كوه و در حاشيه جنوبي روستاي «آتشكوه» ساخته شده و از دو بخش ايوان و چهار طاقي تشكيل شده است. آثار پي و بند دو اتاق كه در دو طرف ايوان برجاي مانده، حكايت از وسعت مجموعه دارد. درهاي اتاق‌ها از طرف جنوب به يك راهرو باز مي‌شود كه رابط بين چهارطاقي و بخش ايوان است. اين بنا دو رويه ساخته شده ولي از از داخل به صورت دو جزء مدور است. مصالح ساختماني به كاررفته در آن سنگ، خاك و آهك است. يكي از ويژگي‌هاي اين بنا ضخامت ديوارهاي آن است كه از سنگ لاشه بدون تيشه و قلم‌خوردگي تشكيل شده است.

 آتشكده برزو راهگرد:اين آتشكده تاريخي در روستاي راهگرد، در شصت و پنج كيلومتري شمال شرقي شهر اراك قرار دارد. اين آتشكده نيز مربوط به دوران ساساني است. نماي آن از آجر و سنگ است و از آتشكده نيم‌ور كوچك‌تر است.

آتشكده فردجان:روستاي كوچك «فردجان» در شمال غربي فراهان قرار دارد و آتشكده بر روي تپه‌اي مجاور فراهان ديده مي‌شود. تمام آتشكده و بخشي از ديوارهاي قلعه خراب شده است. ارتفاع ديوار اصلي باقي‌مانده حدود نه متر، قطر پي‌هاي آن حدود پنج متر و همه از سنگ و ساروج است. در وسط قلعه، تعدادي پي‌هاي سنگي به قطر پنج متر وجود دارد كه مي‌تواند بازمانده تالارهاي متعدد و آتشگاه و نيايشگاه باشد. احتمالاً اين آتشكده به عصر ساساني تعلق دارد. در ضلع شمالي قلعه، در زيرزميني كه در حال حاضر آغل گوسفندان و انبار علوفه است، تعداد چهار ستون به قطر حدود دو و نيم متر از آجر و ساروج ديده مي‌شود. ستون‌ها تقريباً در كنار هم قرار گرفته‌اند و حدود سه متر از آن‌ها نمايان و قسمت بيشتر آن‌ها داخل زمين و زير آوار خاك است .

	بقعه پيرمراد آباد: اين بنا در روستاي «مرادآباد»، در چهارده كيلومتري شمال شرق شهر اراك قرار دارد. معروف است «شاپور ذوالاكتاف ساساني» براي جنگ از اين ناحيه مي‌گذرد و از پيرمردي كه در اين‌جا زندگي مي‌كرد، درباره نبرد و پيروزي سؤال مي‌كند. پيرمرد مي‌گويد در اين جنگ تو پيروز مي‌شوي. شاپور پس از بازگشت پيروزمندانه خود به سراغ پيرمرد مي‌آيد، اما او مرده بود. شاپور دستور مي‌دهد براي او بقعه‌اي بسازند.
	بقعه شاه قريب و شاه قلندر:اين بقعه در روستاي «انجدان»، در سي و هفت كيلومتري شرق اراك قرار دارد. بقاع شاه قريب و شاه قلندر از پيشوايان فرقه  اسماعيلي و بقعه چهل دختران در اين روستا قرار دارند. تاريخ بناها مربوط به دوره صفويه است.

بقعه شاهزاده عبدالله:در روستاي "گودرز" درسي كيلومتري جاده اراك-خمين قرار دارد. با توجه به نوع گچبري موجود ، اين بنا به قرن ششم ه.ق تعلق دارد. عمده تزئينات بنا شامل گچبري هاي نفيس ديوارهاي داخلي است كه تا زير گنبد كار شده است و در اثر مرور زمان قسمت هايي از آن ها از بين رفته است. در جنوب بقعه نيز محراب گچبري زيبايي قرار دارد كه داراي كتيبه هايي از آيات قرآن به خط ثلث و كوفي است.

مسجد جامع ساوه:در اين بناي تاريخي ـ مذهبي آثاري از سه مقطع تاريخي قبل از اسلام، قرون اوليه اسلام و دوران صفوي ديده مي‌شود. اين مسجد مجلل و باشكوه داراي يك صحن بزرگ در جنوب، دو ايوان، يك مناره، چند شبستان، محراب‌هاي متعدد قديمي با خطوط كوفي و دو محراب از دوره صفوي با خط ثلث است.  محراب آن داراي كتيبه‌هاي متعدد عمودي و افقي است و روي آن با خطوط ثلث و كوفي سوره‌هايي از قرآن چون سوره اخلاص، قدر و جمعه گچبري شده است. در ضلع غربي، ميان شبستان‌هاي اين بنا، ايوان با شكوه و رفيع قرار دارد و در هر طرف اين ايوان حجره‌اي با درگاه تنگ و كوتاه نمودار است. بر فراز مقصوره مسجد، گنبدي به قطر چهارده و ارتفاع شانزده متر ديده مي‌شود و ساق يا گردنه آن چهار متر ارتفاع دارد و با كاشي‌هاي زيبا تزيين شده است. در گوشه شمال شرقي و بيرون از چهار ديواري مسجد جامع ساوه، مناره رفيع و آجري از دوره سلجوقي قرار دارد. قسمت پايين مناره ساده و در بالا با نقوش آجري تزيين شده است. 

 مسجد جامع شش ناو تفرش: اين بناي سلجوقي در مركز شهر تفرش، در محله «فم» قرار دارد و يكي از مساجد با ارزش و قديمي اين شهرستان است. اين مسجد داراي مقصوره، شبستان، ايوان و صحني مفرح است. قنات شش ناو از زير مقصوره و دورن صحن اين مسجد مي‌گذرد و پس از عبور از داخل تكيه مجاور، از زير يك چنار كهن‌سال بيرون مي‌آيد و آب آن از شش‌ناو (ناودان) فرو مي‌ريزد و در كوي‌ها و محله‌ها سرازير مي‌گردد. وجه تسميه شش‌ناو همين ناودان‌هاي شش‌گانه است كه براي سهولت در امر توزيع آب ايجاد شده‌اند. برفراز مقصوره مسجد شش ناو، گنبدي كلاه‌خود با قاعده‌اي به شكل هشت ضلعي و ساقي به بلندي پنج متر تماماً از آجر ديده مي‌شود.
  

مسجد سرخ (انقلاب): اين مسجد در ضلع شمالي ميدان قديمي (انقلاب) شهر ساوه قرار دارد و به دليل وجود تزيينات و كتيبه‌هاي قرمز رنگ آن به مسجد قرمز معروف است. بناي اين مسجد مشتمل بر گنبدي ساده و آجري، يك گل‌دسته، سه رواق، چند ايوان و يك مسجد جديدالتأسيس در كنار آن است. اين بنا به دوران سلجوقيه تعلق دارد. آن‌چه بيش از همه در اين مسجد جلب توجه مي‌كند، محراب زيبا و با ارزش آن است كه با چند كتيبه و نقوش گچبري تزيين شده است. داخل ساير فضاهاي اين مسجد آن نيز آثار نقاشي‌هاي رنگارنگ ديده مي‌شود. از ديگر ويژگي‌هاي اين بناي با ارزش، مناره يا مأذنه زيباي آن است كه تماماً از آجر ساخته شده است.

پل دودهك:پل دودهك بر روي رودخانه قمرود زده شده و داراي چهار دهانه متقارن است. عرض پل حدود سه متر است و در دو طرف آن ديوارهايي به ارتفاع يك متر ساخته شده است. پايه‌هاي پل از سنگ و ديوارها و سقف آن از آجر به ابعاد 20×20 سانتي‌متر است.
 

پل دو آب: پل دو آب در منطقه سوق‌الجيشي «دو آب» بنا شده و رابط مكان‌هاي باستاني بين دشت كزاز در جنوب، دره شراو در شمال، منطقه لرستان در غرب و هم‌چنين ناحيه اراك در شرق است. در مجموع طول پل 130متر و عرض آن بين5/70 تا 5/50 متر  نوسان دارد و بلندترين نقطه پل از كف رودخانه 7/50 متر ارتفاع دارد. اين پل داراي هشت چشمه بزرگ و كوچك با طاق‌هاي تيزه‌دار است. هر پايه از جلو داراي موج‌شكن تيز و از پشت داراي پشتيان است.
 

 پل سرخده: بناي پل در جنوب شهرستان ساوه، در كيلومتر سيزده جاده يل‌آباد ـ قيز قلعه قرار دارد. مصالح به كار رفته در آن آجر با ملاط ساروج است و به دوره صفويه تعلق دارد. ساختمان پل داراي هشت چشمه با طاق رومي است و ارتفاع آن از سطح رودخانه قره چاي حدود هشت متر است.
 

بند – پل نيم ور: در يازده كيلومتري غرب شهر "نيم ور" از توابع شهرستان محلات و در منتهي اليه حد غربي روستاي " باقرآباد" قرار دارد. بند- پل نيم ور بر روي رود لعل وار از مهم ترين رودخانه هاي استان مركزي احداث شده است. تنها نمونه بند- پل سالم وفعال در سراسر ايران است و علي رغم گذشت بيش از هزار و پانصد سال از احداث آن هنوز كارايي خود را حفظ كرده است.
 

 بند ‌- پل تيمور: اين بند‌ ـ پل در يازده كيلومتري غرب شهر «تيمور» از توابع شهرستان محلات و در منتهي‌اليه حد غربي روستاي «باقرآباد» قرار دارد. بند‌- پل تيمور بر روي رود لعل‌وار از مهم‌ترين رودخانه‌هاي استان مركزي احداث شده و از اعجاب انگيزترين نمونه‌هاي معماري مرز و بوم كهن ايراني است، تنها نمونه بند‌ ـ پل سالم و فعال در سراسر ايران است و عليرغم گذشت بيش از هزار و پانصد سال از احداث آن، هنوز كارايي خود را حفظ كرده است. اين بنا سازه‌اي دو منظور‌ه است كه علاوه بر ذخيره آب، ارتباط بين دو حوزه را حاصل مي‌نمايد.
 

قلعه دختر( قيز قلعه): قيز قلعه در بيست و سه كيلومتري جنوب غربي ساوه، در مجاورت روستاي دوازده خانواري قيز قلعه قرار دارد. بنا بر روي صخره پر شيبي قرار گرفته و دسترسي به آن بسيار دشوار است. بنا به دو بخش كلي تقسيم مي‌شود: قسمتي كه در صخره تعبيه شده است و دژ يا قلعه نام دارد و قصري كه در بالاي صخره ساخته شده است. مساحت قلعه تقريبا" برابر تمام مساحت صخره يعني سه هزار هكتار است.
 

قلعه آردمين:در پنجاه و شش كيلومتري جاده ساوه ـ همدان، در سه راهي «غرق آباد»، جاده‌اي خاكي به سمت شمال جدا مي‌شود. در انتهاي اين جاده، دهكده‌اي با صفا و سرسبز وجود دارد كه در دامنه جنوبي كوه‌هاي «رحمان» قرار گرفته است. در ميان اين آبادي و داخل بافت مسكوني و باغ‌ها، بنايي عظيم خودنمايي مي‌كند كه اهالي به آن «قلعه» مي‌گويند. بافت اصلي معماري روستا و ارتباط آن با قلعه به دليل دوري از جاده تا حدود زيادي دست نخورده باقي مانده است. قلعه آردمين شامل بخش‌هاي اندروني، بيروني ايوان‌ها، تالارهاي شاه‌نشين، ارسي‌هاي گره‌كاري شده و برج‌هاي متعدد است. نماي بنا از داخل حياط چهارچوب‌هاي مستطيل آجري است كه يك در ميان با استفاده از گچ سفيد شده‌اند. برخي از گچبري‌هاي بسيار نازك تزيينات داخلي بنا به خصوص در تالار اندروني باقي مانده است. ارسي‌هاي داخلي برج جنوب غربي با كار گيره و شيشه‌هاي الوان، نرده‌هاي چوبي و در دولنگه ورودي بيروني نيز از ارزش‌هاي هنر چوب در اين بنا است. از ديگر تزيينات با ارزش بنا ميخ‌‌پرچ‌ها و كوبه‌هاي فلزي در ورودي بيروني است. اين قلعه و فضاي سرسبز و با صفاي روستا يكي از جاذبه‌هاي تاريخي و طبيعي منطقه شمالي استان به شمار مي‌رود.

قلعه حاج وكيل (كلاه فرنگي): در اين قلعه بناي كنسولگري انگليس قرار داشت و سپس يكي از بازرگانان اراك به نام «حاج وكيل» آن را خريداري نمود. در حال حاضر يك قسمت اعظم آن به نام ساختمان كلاه فرنگي باقي‌مانده كه در اختيار ميراث فرهنگي استان قرار دارد.